Zeedijk og rauða hverfið í Amsterdam

Fyrstu árin eftir að ég byrjaði að ferðast frá Íslandi var Amsterdam eftirlætisstaður minn. Ég kom þar á hverju ári og var oft dögum saman að ganga um borgina og skoða mannlífið og söfnin og byggingarnar. Fyrir utan merka sögu og fegurð þá er Amsterdam borg frjálslyndis og lista. Sennilega verður aldrei nein gróska í listalífi nema í umhverfi þar sem er einhvers konar frelsi. 

En frelsisvinin og listaborgin Amsterdam hafði sínar skuggahliðar. Þar var mjög opinská dópsala sem fór fram víða fyrir opnum tjöldum, dópsöluhúsin auglýstu vörur sína á áberandi hátt og sýndu einhvers staðar myndir af laufblöðum hassplöntunar.  Rauð ljós yfir anddyrum í miðbænum voru auglýsing um vændi og vændiskonur stilltu sér út í mörg hundruð glugga í rauða hverfinu.  Amsterdam seiddi til sín listamenn en hún seiddi líka til sín auðnulaust og uppflosnað fólk sem lagðist í dóp og vændi og hluti af ferðalöngum  sem voru á sveimi í miðbænum voru þar til að kaupa dóp og kaupa vændisþjónustu. Stór hluti af dópsölu Evrópu fór um Amsterdam. 

Amsterdam var borg hippanna það var eins og tímaklukkan hefði stoppað þar árið 1968, Amsterdam var borg frelsisins, í ástarlífi og í leyfi til að vera í vímu. 

Einn staður í Amsterdam þótti öðrum verri. Það var  Zeedijk

það var no-go-area, þar var seld "hart dóp". Enginn óbrjálaður hætti sér í þessa götu, þeir einu sem áttu þangað erindi voru þeir sem voru að kaupa heróín. Það var örugg leið til að lenda í vopnuðu ráni um hábjartan dag að ganga þessa götu. Lögreglan í rauða hverfinu fór hins vegar einu sinni á dag , margir saman með marga grimma hunda í bandi sér til varnar í gönguferð um Zeedijk, alltaf á sama tíma.  Sennilega til að sýna sig og gefa til kynna að þetta væri þó ennþá hollenskt yfirráðasvæði. 

Einn daginn rölti ég fram á lögregluþjónahópinn með hundanna að búa sig undir gönguna um Zeedijk og var gripin þrá að sjá hvað mætti þeim á göngunni og taldi að ég gæti nú ekki verið i hættu ef ég héldi mig með hópi vopnaðra lögregluþjóna með ólma og grimma hunda í bandi.

Það sem ég sá í Zeedijk býr alltaf með mér.

Þarna var ríki hinna lifandi dauðu. Andlit náfölra og  djúpt sokkinna heróínfíkla teygðu sig út um gluggana á hverjum bar á fætur öðrum, ekki í forvitni, hún var löngu slokknuð í þessum andlitum heldur í einhvers konar ósjálfráðu viðbragði - eða eins og ég skynjaði það - sem neyðarkall og örvæntingu þess sem er að deyja.  Á götuhornum voru hópar dapurra ungra karlmanna, allir blökkumenn og eftir því sem leið á gönguna varð umhverfið nöturlegra, húsin voru rústir og allar rúður brotnar en samt virtust þarna hafast við manneskjur.

Fyrir nokkrum árum var ég á ferð um Amsterdam. Ég geng um túristagöturnar, allt fullt af fínum veitingastöðum og minjagripaverslunum. Ég var stödd á götu þar sem öll hús og umbúnaður virtist vera nýlegt þegar eitthvað minnti mig á gönguna  forðum daga. Ég skoða götuskiltin og ég sé að ég er í Zeedijk.

Hreinsað til í Rauða hverfinu í Amsterdam

Athugasemdir

[Steingerður Steinarsdóttir, 17.12.2007 kl. 16:50]

Úff! Skelfileg lýsing en vonandi þýðir þetta að fíklunum hafi fækkað fremur en að þeir hafi verið fluttir annað.

[Riddarinn , 17.12.2007 kl. 18:26]

já mikill skrambi er þetta góð grein hjá þér og ég bara skynjaði einhvern veginn andrrúmsloftið brrr....... og samt hef ég ferðast mikið og séð ýmislegt í ýmsum löndum og mikla fátækt sumstaðar.

Myndi ekki langa í svona bæli fyrir mitt litla líf.......... og þó hver veit,vogun vinnur, vogun tapar

[Marta B Helgadóttir, 17.12.2007 kl. 23:56]

Skelfileg lýsing.

[Hreggviður Davíðsson, 18.12.2007 kl. 01:59]

Hvar liggja mörkin milli allt í lagi hverfis og ekki, þegar vímuefni stjórna mestu? Eru þau sýnileg með berum augum eða getum við skynjað víbringinn í loftinu, sem segir: "Hér er hættulegt". Er ekki minsti hlutinn af þessu á neðri hæðum en sjálf viðskiptin ofar? Bara spyr vegna vanþekkingar á efninu. Mér yrði hugarrórra ef hægt væri að segja með vissu að hér er ok en þar er ekki ok. Hef talið mér trú um að heila kvarterið er tensað þar sem þessi andskoti ræður för.

[Júlíus Valsson, 18.12.2007 kl. 11:17]

Vel skrifað og skemmtileg lýsing hjá þér!
Sem betur fer hefur þessi þróun einnig náð til annarra borga svo sem Kaupmannahafnar og London að ekki sé talað um New York.

[halkatla, 18.12.2007 kl. 13:43]

þegar maður ferðast lítið sem ekkert er alltaf gott og gaman að fá svona lýsingar frá öðrum, takk fyrir.