Svona getur farið fyrir Kárahnjúkavirkjun

Það er átakanlegt að lesa um húsið sem fyrrum eigandi reif á Álftanesi.  Það er ekki séríslenskt vandamál að fólk sé að missa húsin sín en það er hins vegar  sú blekking við lýði á Íslandi að hér sé velferðarkerfi þar sem hlúð er að öllum þjóðfélagsþegnum í neyð og hér séu slegnar skjaldborgir utan um heimilin.....sem er svolítið skrýtið því á hverjum degi heyri ég af fjölskyldum sem eru að flosna upp, eru ekki lengur sjálfs sín og flytja heim til ættingja til að spara eða reyna að flytja þröngt saman og leigja sínar íbúðir því fólk hefur ekki ráð á að búa lengur í þeim. En af því að allir gera það sama og margir flytja líka úr landi þá hrynur leigumarkaður og fólkið sem flutti úr íbúðum sínum til að eiga fyrir afborgunum verður að sætta sig við að borga á milli. Dáldið klemmd staða fólk verður skuldaþrælar, fjölskyldur á húsgangi og samt að borga með húsnæði sem reynt er að leigja út, mér sýnist þetta vera það sem stjórnvöld kalla skjaldborg um heimili. Ég er ennþá að átta mig á því í hverju þessi skjöldur er fólginn.

En í USA þá er enginn blekkingarleikur um norrænt velferðarkerfi og skjaldborgir í gangi, eina leiðin sem stjórnvöld þar í landi hafa er að fara í stríð til að dreifa athyglinni frá innanlandsvandamálum eins og uppflosnun og atvinnuleysi og örvæntingu. 

Í USA vita þær fjölskyldur sem ekki geta staðið í skilum og ekki geta fengið lán hjá ættingjum og vinum að það er bara ein leið og hún er sú að senda bankanum sem lánaði lyklana í pósti og fara. Þetta er kallað JINGLE MAIL  eða hringlandi lyklar og er mjög algengt.  En það er líka mjög algengt að þeir sem þurfa að yfirgefa hús sín eyðileggi sem mest, stífli leiðslur og niðurföll og skilji allt eftir í drasli.  Bankarnir gera ráð fyrir þessu og raunar hafa sumir þann hátt að þeir borga fyrrum eigendum ákveðna upphæð ef húsið er ekki skemmt og leiðslur í lagi. 

Hér er vídeó sem lýsir ástandinu og aðkomunni í mörgum gjaldþrota heimilum í Suður Californiu sem fólk hefur yfirgefið. Þeir sem þurfa að tæma húsin eru í sömu aðstæðum og svo fá einhverjir vinnu við að mála grasið grænt með sérstökum úðurum því yfirgefið hús þýðir yfirgefinn garður og sölnað gras. 

Sjá einnig þessa grein um húsnæðisástandið í Suður- Calíforníu og gjaldþrotin þar.

Ástandið í USA er sérstaklega slæmt í Californíu, fólk hrekst á vergang úr húsum sínum og bankarnir eiga heilu borgarhverfin og geta engum selt mannlausu húsin með lituðu grænu grasi.  En ofan á þetta bætist að fylkið Kalífornía er að verða gjaldþrota en þar er fylkisstjórinn Arnold Schwarzenegger sem gerði garðinn frægan sem Tortímandinn."

 Húsið sem var rifið á Álftanesi ætti að vekja okkur til vitundar um hve tortímandi aðstæður geta skapast þegar  þjóðir eða landssvæði eða fylki geta ekki staðið við fjárhagslegar skuldbindingar. Ríki geta ekki flutt heim til pabba og mömmu eða annarra ættingja, ríki hafa engan bakstuðning, ríki eru sjálf stoðin fyrir samfélagið. En þegar ríkið leysist í sundur vegna þess að það getur ekki staðið við skuldbindingar sínar og þegar lánadrottnar reyna að ganga að eignum ríkisins þá getur það sama gerst og með húsið á Álftanesi. Það getur verið að þegnar sem áður voru löghlýðnir og töldu að samfélagsleg verðmæti væru í allra þágu fyllist örvæntingu þess sem er eins og hermaður á undanhaldi, sá sem hefur engu að tapa, sá sem vill ekki að nein verðmæti fari í hendur þeirra sem koma með innrásarher og brenna frekar uppskeruna á ökrunum en hún fari í óvinahendur.

Það er mjög mikilvægt að fólk átti sig strax á hve brothætt ástandið er í heiminum, átti sig á að niðurfelling skulda og uppstokkun fjárhagslegra verðmæta á einstaklinga, fjölskyldur og þjóðir er nauðsynleg í kerfi þar sem kerfishrun hefur orðið, nauðsynleg til að forða því að allt annað og alvarlegra hrun verði, hrun sem er ekki fjárhagslegs eðlis heldur hrun samfélags þar sem ekkert heldur því lengur saman og ekkert heldur því lengur uppi.

Bankinn fékk ekki lyklana

Athugasemdir

[Sverrir (IP-tala skráð) 18.6.2009 kl. 05:49]

Þetta ástand er mjög alvarlegt. Varast skal óstöðuga að æra. Ekki er gott að ala á óraunhæfum væntingum fólks með gylliboðum. Ekki heldur að hafa uppi svartagallsraus og draga kjarkinn úr fólki með því að sjá fjandann í hverju horni.

Þetta þurfa stjórnmálaflokkarnir sérstaklega að athuga. Þeirra hlutverk er að leiða þjóðina. Ekki að villa henni sýn. Ábyrgð og festa er alltaf nauðsynleg og á tímum sem þessum er hún lífsnauðsynleg. Æsingur og argaþras er neikvætt og niðurrífandi.

[Salvör Kristjana Gissurardóttir, 18.6.2009 kl. 06:07]

Gylliboð?

Býður einhver gylliboð? Það hefur farið framhjá mér. Eina sem er í boði núna er óbærileg áþján Icesave og gera-ekkert-ríkistjórnarinnar. Hengingaról sem herpist um okkur eftir sjö ár. Betra að reyna eitthvað núna en veslast upp í sjö ár undir þrúgandi samningi og afleik eftir afleik.  

Almenningur verður að skilja að það eru alvarlegri hættur sem vofa yfir en að einhverjir einstaklingar eða þjóðir geti ekki greitt upp skuldir. Það er alvarlegt ef þjóðfélög splundrast og stríðsástand brýst út, ekki milli þjóða heldur milli þjóðar og stjórnar. Það er miklu alvarlegra og mikilvægara að hindra heldur en tjasla upp á eitthvað kasínókapítalískt kerfi sem er svo grautfúið að það hrynur bara undan sjálfu sér.

[Sigurður M Grétarsson, 19.6.2009 kl. 11:05]

Salvör. Það er svo sannarlega gylliboð að boða flata 20% niðurefllingu lána og blekkja síðan þjóðina með bulli um að það verði ekki hún sjálf, sem þarf að borga kostnaðinn. Það er alveg sama hversu oft þið framsóknarmenn haldið því fram að hægt sé að koma þeim kostnaði yfir á erlendu kröfuhafana það heldur samt áfra að vera bull.

[Einar Björn Bjarnason, 19.6.2009 kl. 12:34]

Sigurður, hvað er erfitt að skilja í þessu?

Ríkið mun ekki taka skuldapakka gömlu bankanna yfir, á fullu verði.

Flóknara er það ekki.

Hvar liggur ruglið?

Útksýrðu það, eða þagnaðu!!

[Einar Björn Bjarnason, 19.6.2009 kl. 12:34]

Icesave - Lánið: Er bilun að hafna því?/eða liggur hún í því að samþykkja það?

Samkvæmt samkomulaginu, er lán upp á 650 milljarða króna, miðað við núverandi virði krónunnar í Evrum, tekið til 15 ára, á 5,5% vöxtum. Lánið, er með þeim hætti, að engar greiðslur eru af því yfir fyrstu 7 ár lánstímabilsins, þ.e. vaxtagreiðslur upp á 35 milljarða á ári, bætast aftan á lánið. Lauslega áætlað virði þess, við samingslok, er um 900 - 1000 milljarðar ef áfram er miðað við núverandi stöðu krónunnar gagnvart Evrunni. Stjórnvöld telja, að eignir geti gengið upp í lánið, á bilinu 75 - 95%, eftir 7 ár.

I.Kostir við Icesave samninginn

Kostirnir við þetta, eru að lánið má greiða upp hvenær sem er, á samingstímabilinu, ef Íslendingum tekst að útvega sér annað lán, eða þá að kaupandi finnst, sem er til í að yfirtaka eignir Landsbankans sáluga gegn yfirtöku á láninu. Fyrir okkur væri, slíkur samingur mjög hagstæður; en á móti kemur, að líkur á slíkri útkomu eru ekki endilega miklar.

Aðrir kostir eru, að með þessu, er deilan við Breta og Hollendinga, úr sögunni, og ekkert því lengur til fyrirstöðu; að sækja um aðild að ESB. En, meðan deilan er óleyst, er einnig tómt mál, að tala um að sækja um slíka aðild, þ.s. stjórnvöldum þessara ríkja, væri mjög í lófa lagið að blokkera slíkt umsóknarferli, og það eins lengi og þeim sýnist - enda er það enn þann dag í dag þannig, að hvert aðildaríkja ESB þarf að samþykkja nýtt aðildarríki. Orð stjórnarliða, um að segja sig úr lögum við þjóðir heimsins, ef við klárum ekki þennan samning, ber að skoða í samhengi við aðildarþjóðir ESB, enda talar Samfylkingin mjög oft með þeim hætti, eins og að heimurinn takmarkist við Evrópu.

Einnig, er þá úr sögunni hætta, sem annars er fyrir hendi, að gripið verði til efnahagslegra refsiaðgerða, gagnvart Íslandi. Bretland og Holland, geta sennilega beitt sér með þeim hætti, sjálfstætt. En, einnig má búast við, að þau 2 ríki, muni reyna að fá fram svokallaðar "GAGNAÐGERÐIR" gagnvart Íslandi, innan EES samningsins. Það, er að sjálfsögðu alvarlegt mál, ef til kæmi, þ.s. að slíkar aðgerðir, væru líklegar til að koma íslenska ríkinu í greiðslufall, þ.e. "default". Útlfutningsaðilar, gætu orðið fyrir miklu höggi, og snöggur tekjusamdráttur myndi gera ríkið gjaldþrota,,,sennilega.

VIÐ VERÐUM AÐ GERA OKKUR GREIN FYRIR, AÐ VIÐ ERUM MILLI 2. ELDA. HVORU MEGINN, BRENNUR ELDURINN, MINNA HEITT?

II.Icesave samningurinn sjálfur

Samingurinn við: Holland

Samningurinn við: Bretland

Það er óhætt að segja, að nokkur ákvæði samningsins, hafi vakið athygli. Ég læt hér, nægja að vitna beint í "Hollenska" hluta samningsins, þ.s. samningarnir eru mjög svipaðir í flestum atriðum. Lesendum, er í sjálf vald sett, að lesa samningana báða og bera saman, lið fyrir lið.

Fyrst er að líta á "Kafla 11 - Atburðir sem binda enda á samninginn".

"11 TERMINATION EVENTS...11.1.5 Cross default of lceland: lceland (or any governmental or ministerial authority of lceland) fails to make any payment in respect of any of its External lndebtedness on its due date (or within any originally applicable grace period set out in the agreement constituting such External lndebtedness) or any such External lndebtedness becomes due earlier than its stated date of payment by
reason of an event of default (however described), provided that no
Termination Event will occur under this subparagraph 1'1.1.s unless the
aggregate amount of External lndebtedness in respect of which any amount
has not been paid when due or which has become due early exceeds GBP
10,000,000 or its equivalent in other currencies."

Varla þarf að taka fram, að þetta ákvæði mun verða okkur, mjög erfitt. Samkvæmt þessu, þá er mótaðilanum, heimilt að líta svo á, að lánasamningurinn sé á enda, ef íslenska ríkið lendir í greiðsluvandræðum með einhver ótiltekin óskild lán. 

Sú mótbára, að slík öryggisákvæði fyrir lánveitanda, séu algeng er rétt. Við skulum muna, að þegar breska ríkisstjórnin, beitti ákvæðum hryðjuverka-laga, ekki einungis á eignir Landsbanka - sem þá var kominn í þrot - heldur einnig á eignir Kaupþings-Banka - sem þá var enn starfandi -; þá fóru öryggisákvæði lánasamninga KB banka og Freedlander í gang, mörg stór lán gjaldféllu þar með og bankinn, í einu vetfangi, síðasti starfandi stóri banki landsmanna, var kominn í þrot.

Þannig, að það er alveg rétt, að slík öryggis-ákvæði, séu algeng í viðskiptasamningum, á opnum markaði. Það er líka punkturinn, að þetta er ekki, hefðbundinn viðskiptasamningur, heldur samningur milli ríkja. Í þannig umhverfi, er það einfaldlega eitt af samingsatriðunum, hvort og þá hversu nákvæmlega, menn kjósa að fylgja þeim hefðum sem skapast hafa, í viðskiptasamningum milli frálsra aðila á markaði.

Það er einmitt mergurinn málsins, að bresk og hollensk stjórnvöld, virðast hafa kosið að beita til fullnustu; hefðbundnum meðulum þeim sem gilda í samingum milli fyrirtækja, og samninganefnd Íslands, gengist inn á þá afarkosti. Í heimi viðskipta, er ekkert athugavert við það, þ.s. allar eignir fyrirtækja eru að sjálfsögðu undir ef áætlanir bregðast. En, Ísland er ekki fyrirtæki og ekki er bjóðandi, að hafa allar okkar eignir undir, með sama hætti, og að ef við værum fyrirtæki.

Þetta, er í besta falli, mjög ósanngjarnt þegar haft er í huga, að mótaðilinn er önnur þjóð, önnur ríkisstjórn og að ekki er einfaldlega hægt að gera eina þjóð upp, eins og um fyrirtæki væri að ræða. En, tilfinningin, sem maður fær, er einmitt sú, að það sé einmitt afstaða hinna samningsaðilanna; að Ísland megi gera upp, eins og um fyrirtæki væri að ræða.

Með öðrum orðum, ósanngirnin og óbilgirnin, er alger. Ef, ske kann, að einhver er ekki sammála, þessari túlkun minni, þá skal sá lesa áfram, og þá einkum 16.3.

"11 TERMINATION EVENTS,,,1 1 .1 .8 Claims pari passu: The payment obligations of the Guarantee Fund under the Finance Documents cease to rank at least pari passu with the present and future claims of all of its other creditors or the payment obligations of lceland under the Finance Documents cease to rank at leasl pari passu with its present and future External lndebtedness, in both cases other than claims which are mandatorily preferred by law in force on the date of this Agreement."

Þetta skil ég þannig, að ef "Neyðarlögin" - verða felld úr gildi eða þau gerð ómerk fyrir hæstarétti þá sé mótaðilanum, í Icesave samningnum, heimilt að líta svo á, að samningurinn sé fallinn úr gildi. En, "Neyðarlögin" gerðu einmitt þ.s. vísað er til í þessu ákvæði, þ.e. að tryggja algeran forgang "Tryggingastjóðs innistæðueigenda" að frystum eignum Landsbanka Íslands sáluga. Ástæðan, fyrir þessu öryggisákvæði, er mér fullljós, þ.s. að ef fyrsti veðréttur "Tryggingasjóðs innistæðueigenda" fellur úr gildi, þá er ljóst að allar forsendur þess, að greiða af láninu, eru brostnar. Þá, erum við ekki lengur að tala um að fá milli 75 - 95% upp í Icesave, heldur e-h á bilinu 5 - 25%, þ.e. eftir því hvernig mál myndu ráðast, í beinni samkeppni við aðra kröfuhafa.

Þetta er mjög alvarlegt mál, þ.s. sem ekki hefur enn reynt á "Neyðarlögin" fyrir íslenskum dómstólum, þannig að ekki nokkur sála hefur minnstu hugmynd um hvort þau munu standast eða ekki.

"11 TERMINATION EVENTS,,,11.3 Consequences of a Termination Event
On and at any time after the occurrence of a Termination Event, The Netherlands
may, by notice to the Guarantee Fund with a copy to lceland, declare that all or part
of the Loan, together with any accrued interest thereon, and all other amounts
accrued or outstanding under the Finance Documents, will be immediately due and
payable, whereupon they will become immediately due and payable."

Afleiðingarnar, eru einfaldar og hefðbundnar afleiðingar, slíkra öryggisákvæða; þ.e. að gagnaðilinn hefur þá heimild til að gjaldfella allt lánið, ásamt viðbættum vöxtum, eins og það stendur, á þeim tíma, þegar ákvörðunin um að gjaldfella, er tekin.

Þetta er allt skjólið, og samt voga stjórnvöld sér að tala fjálglega um 7 ára vernd. Það ætti hver heilvita maður að sjá, að líkur þess að við Íslendingar á þessu 7 ára tímabili lendum í greiðsluvandræðum með óskild lán eru umtalsvert hærri en '0'. Einnig ætti hver heilvita maður, að sjá; að líkur þess að "Neyðarlögin" standist ekki, eru verulegar. Ég þori a.m.k. ekki að gefa þeim hærri likur en 50/50. Þannig, að þá eru einnig 50/50 líkur á að Icesave lánið verðir gjaldfellt innan þessara 7 ára.

Við skulum næst skoða Kafla 15 Breyttar aðstæður.

15 CHANGE OF CIRGUMSTANCES
15.1.1 This paragraph 15 applies if at any time the then most recently published
Article lV review by the lnternational Monetary Fund in relation to lceland states
that a significant deterioration has occurred in the sustainability of the debt of
lceland, relative to the assessment of such sustainability by the lnternational
Monetary Fund as of 19 November2008.
15.1.2 The Netherlands agrees that, if this paragraph 15 applies and lceland so
requests, it will meet to discuss the situation and consider whether, and if so
how, this Agreement should be amended to reflect the relevant change in
circumstances.

Ríkisstjórnin, er að benda á þetta, sem endurskoðunar-ákvæði. Sem sagt, ef það álit Alþjóða Gjaldeyrissjóðsins liggur fyrir þess efnis, að möguleikar Íslands til að standa undir skuldabyrði sinni, hefðu versnað umtalsvert samanborið við mat sjóðsins frá 19. nóvember 2008. Ég get ekki séð betur, en að þetta ákvæði sé mjög aumt. A)Ekki virðist, Ísland geta krafist nýrra viðræðna, heldur einungis farið fram á þær; og er það þá einnig háð því, að mótaðilinn sé sammála því mati að Grein 15.1.1 eigi við viðkomandi tilvik. B)Einnig, er þarna ekki neitt heldur til staðar, sem skuldbindur mótaðilann, til að taka hið minnsta tillit til, hins breytta ástands. Allt upp á náð og miskunn, komið. Engin vernd í þessu.

Síðan skulum við líta á Kafla 16 Ráðandi Lög og Löghelgi.

 "16.1 Governing law
This Agreement is governed by, and will be construed in accordance with, the laws of
England.
16.2 Jurisdiction
16.2.1 Any dispute concerning this Agreement, including a dispute regarding the
existence, validity or termination of this Agreement, (a "Dispute") will be
subject to the exclusive jurisdiction of the English courts.
16.2.2 Given the similarities between this Agreement and the UK Loan Agreement, the Parties agree that the English courts are the most appropriate and convenient
courts to settle Disputes and accordingly no Party will argue to the contrary.

16'2'3 Paragraph 16.2.1 is forthe benefit of The Netherlands only. As a result, The
Netherlands will not be prevented from taking proceedings relating to a Dispute
in any other courts with jurisdiction. To the extent allowed by law, The
Netherlands may take concurrent proceedings in any number of jurisdictions."

Eins og sést af þessum ákvæðum, hefur ríkisstjórn samþykkt yfirráð breskra laga og breskrar löghelgi, gagnvart öllum deilu eða vafamálum, af hvaða tagi sem verða vill, sem upp kunna að koma. Holland, fær sérheimild til að reka mál, fyrir dómstólum að eigin vali. En, ekki Ísland.

Af þessu að dæma, virðist að Ísland afsali sér því, að fara með mál fyrir hvort tveggja, alþjóða - og fjölþjóða-dómstóla. Með öðrum orðum, hreint og skýrt, þjóðréttarlegt afsal. En, skv. þjóðar-rétti, er mjög takmörkunum háð, hve harkalega má ganga fram, gegn annarri þjóð, í samningum.

Með því, að samingurinn lýtur reglum um viðskiptasamninga, í stað þess að lúta reglum um samninga að þjóðarrétti; þá er mögulegt að hafa til staðar, miklu mun harkalegri ákvæði, en annars væri heimilt.

HIÐ ÞJÓÐRÉTTARLEGA AFSAL, ER ÞVÍ; MJÖG, MJÖG ALVARLEGT!!!

16.3 Waiver of sovereign immunity
Each of the Guarantee Fund and lceland consents generally to the issue of any
process in connection with any Dispute and to the giving of any type of relief or
remedy against it, including the making, enforcement or execution against any of its
property or assets (regardless of its or their use or intended use) of any order or
judgment. lf either the Guarantee Fund or lceland or any of their respective property or assets is or are entitled in any jurisdiction to any immunity from service of process or of other documents relating to any Dispute, or to any immunity from jurisdiction, suit, judgment, execution, attachment (whether before judgment, in aid of execution or otherwise) or other legal process, this is irrevocably waived to the fullest extent permitted by the law of that jurisdiction. Each of the Guarantee Fund and lceland also irrevocably agree not to claim any such immunity for themselves or their respective property or assets.

Það er óhætt að segja, að Grein 16.3, sé umdeild. Hér fyrir neðan, byrtist þýðing á henni sem framkvæmd var af "Magnúsi Thoroddsen hæstaréttarlögmanni". Það ætti því að vera óhætt að treysta því, að sú þýðing sé framkvæmd skv. þeirri bestu þekkingu á lögum, sem völ er á hérlendis.

"16.3 Afsal á griðhelgi fullveldis

Bæði Tryggingasjóðurinn og Ísland samþykkja algerlega hvers konar málsókn gegn sér í sambandi við hvaða deiluefni, sem upp kunna að koma og hvers konar annað réttarúrræði gegn sér, þar á meðal aðför eða fjárnám, í hvaða eignum eða réttindum (án tillits til hvaða nota þau eru ætluð) samkvæmt hvers konar úrskurði eða dómi.

Ef Tryggingasjóðurinn eða Ísland, eða hvers konar eigur eða réttindi þeirra, eiga rétt á griðhelgi í einhverri lögsögu frá málshöfðun eða birtingu annarra skjala í tengslum við hvaða deilu sem er, eða eiga rétt á hvers konar annarri griðhelgi frá lögsögu, lögsókn, dómi, fjárnámi, kyrrsetningu (þótt það sé áður en dómur gengur til þess að tryggja aðför eða annað réttarúrræði) eða annars konar lögsókn, þá er hér með óafturkallanlega fallið frá griðhelgi á eins algeran hátt og lög viðkomandi lögsögu leyfa.

Bæði Tryggingasjóðurinn og Ísland lýsa því einnig óafturkallanlega yfir, að þau samþykki, að gera ekki kröfu um griðhelgi sjálfum sér til handa eða vegna eigna eða réttinda hvors um sig.„"

Magnús Thoroddsen, hæstaréttarlögmaður hefur verið einkar gagnrýninn, á Grein 16.3: Sjá Frétt Pressunnar - Hollendingar geta tekið Alþingishúsið fjárnámi .

"Samkvæmt þeirri grein er heimilt að kyrrsetja eða gera fjárnám í öllum eigum íslenska ríkisins. Bendir Magnús á að hvergi í samningnum sé minnst á íslensku stjórnarskránna og hvergi sé að finna ákvæði sem undanskilur fasteignir íslenska ríkisins fjárnámi eða kyrrsetningu. Þar á Magnús við fasteignir eins og Alþingishúsið, stjórnarráðið, vegakerfið, Landsvirkjun, flugvelli og auðlindir sjávar, svo eitthvað sé nefnt. Ekki þurfi meira til en eitt greiðslufall til að Hollendingar geti leitað fjárnáms eða kyrrsetningar. Segist hann ekki séð slíkt ákvæði í sambærilegum samningum áður."

Nú skulum við leggja sjálfstætt mat á það, hvað sé satt og rétt, í þessu máli. Ríkisstjórnin, þar á meðal Jóhanna sjálf, heldur því fram að skilningur Magnúsar Thoroddsen, hæstaréttarlögmanns, sé af og frá. En, hérna sjá menn, hver sem skoðar þessa bloggsíðu, svart á hvítu, hvað stendur í texta samingsins.

Eins og sést, ef skoðuð eru þau ákvæði, sem ég hef lagt áherslu á, þá kemur ekkert fram, engin takmarkandi skilgreining, sem undanskilur nokkra tiltekna eign, í eigu Tryggingasjóðsins eða íslenska ríkisins. Það eina, sem takmarkar með nokkrum hætti, er það sem ég hef grænletrað , með öðrum orðum, eina takmörkunin er sú að aðilinn sem gengur að íslenskum eignum verður að lúta þeim lögum og reglum, sem gilda um eignaupptöku, í því lagaumdæmi, sem sókn um eignaupptöku fer fram. Ef þið trúið mér ekki, lesið þetta sjálf,,,eins oft og þið þurfið.

III. Niðurstaða

Það er ljóst, að núverandi Icesave samningur, hefur mjög alvarlega galla.

• Ákvæðið sem veitir gagnaðilum Íslands, rétt til að gjaldfella Icesave lánið, vegna vanhalda Íslands tengdum öðrum alls óskyldum lánum, er einkar hættulegt.
• Litlu síður alvarlegt, er ákvæðið, sem veitir gagnaðilum Íslands, rétt til að gjaldfella Icesave lánið, ef Tryggingasjóður innistæðueigenda, tapar 1. veðrétti.
• Hið svokallaða, endurskoðunar-ákvæði, sem stjórnvöld hafa vakið athygli á, er gagnslaust.
• Þjóðréttarlegt afsal, sem felst í því að samþykkt er að reglur viðskiptasamninga skv. breskum lögum, gildi - er einnig, einkar hættulegt.
• Kórónan, á öllu þessu, er svo ákvæðið, sem veitir gagnaðilum,,,að því er best verður séð,,,nær ótakmarkaðan rétt, til að ganga að eignum íslenska ríkisins, ef vanefndir samningsin koma til,,,rétt eins og Ísland væri fyrirtæki, og sama gilti að allar eignir væru undir.

Það er ljóst, í Kastljósi, að aðstoðarmaður Fjármálaráðherra, Indriði H. Þorláksson, fattaði ekki hvað hann var að segja, þegar hann kom með þá mótbáru, að öryggisákvæði samningsins væru eðlileg og algeng í lánasamningum á markaði. Það er alveg hárrétt hjá honum, þannig séð.

Kastljós:18/6/09 .

Aftur á móti, virðist hann ekki enn gera sér grein fyrir, að með því að samþykkja að samningurinn lúti reglum um hefðbundna viðskiptasamninga á markaði, ásamt því að lúta breskri lög- og réttar-helgi þar um; þá afsalaði samninganefnd Íslands, þar með, möguleikanum á því að láta samninginn lúta reglum Þjóðarréttar, sem hefði veitt mótaðilum okkar, miklu þrengri aðstöðu til að setja inn í samninginn, ósanngjörn og óbilgjörn ákvæði, eins og þau, sem ég vísa til.

Niðurstaðan, er sú, að samningurinn, er afskaplega slæmur og ekki síst, HÆTTULEGUR.

Allar eignir Íslands, virðast vera undir, og það að mestu án takmarkana, eins og Ísland væri fyrirtæki, sem hægt sé að gera upp. Líkur verða teljast mjög verulegar, í ljósi síversnandi efnahags stöðu - bankarnir hafa ekki enn verið formlega endurreistir - og stöðuga fjölgun gjaldþrota, einstaklinga sem og fyrirtækja; ört fallandi verðmætis eigna - sem standa undir skuldum - og vaxandi atvinnuleysis - - - - er ljóst að hætta er umtalsverð á því, að Icesave samningurinn, verði gjaldfelldur, innan 7 ára tímabilsins, sem skv. ríkisstjórn, á að vera sá tími sem samningurinn veiti okkur skjól. Þá, skv. ákvæðum 16.3 má ganga að hvaða eign sem er, í eigu ríkisins, eins og ég sagði - án takmarkana.

Ég verð að taka undir orð  Magnúsar Thoroddsen, hæstaréttarlögmanns þess efnis, að þá geti Landsvirkjun - eða hvað annað í eigu ríkisins, t.d. Þjóðlendur, verið undir og komist í eigu útlendinga, til að vasast með, skv. eigin hag en ekki okkar.

VIÐ VERÐUM AÐ GERA OKKUR GREIN FYRIR, AÐ VIÐ ERUM MILLI 2. ELDA. HVORU MEGINN, BRENNUR ELDURINN, MINNA HEITT?

Ég held, að þrátt fyrir stóralavarlega galla við að hafna Icesave samkomlaginu,,,og hætturnar sem þá skapast eru sennilega ekki smáar í sniðum; þá held ég, þegar allt er skoðað í samhengi, að það að samþykkja þetta Icesave samkomulag ríkisstjórnarinnar, væri enn hættulegra!!

Kv. Einar Björn Bjarnason, stjórnmálafræðingur og Evrópufræðingur.

[Sigurður M Grétarsson, 19.6.2009 kl. 17:08]

Einar Björn. Það er greinilega þú, sem ert ekki að skilja. Afföllin af verði skuldabréfasafna gömlu bankanna þegar þau eru seld yfir í nýju bankanna eru samkvæmt mati á væntu útlánatapi vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir. Allir afslættir til þeirra, sem geta greitt sínar skuldir er því hreinn viðbótakostnaður við það því það er ekki gert ráð fyrir afsláttum til þeirra við þetta verðmat.

Þess vegna munu allir afslættir til lántaka, sem eru borgunarmenn fyrir sínum skuldum lenda á okkur íslendingum sjálfum og þá að mestu á skattgreiðendum en líka að stórum hluta til á greiðsluþegum lífeyrissjóða, það er elli- og örorkulífeyrisþegum.

Ég sýndi fram á þetta fyrir nokkru með einföldu dæmi í bloggsíðu minni. Það má sjá hér:

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/862310/#comments

Þessi aðgerð mun kosta ríkissjóð hundruði milljarða króna.

Ég tók einnig fyrir allar rangfærslurnar og blekkingarnar á heimasíðu Framsóknarflokksins hveð þetta varðar og má sjá það hér:

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/863214/#comments

Er þetta nægjanlega vel útskýrt fyrir þig?

[Einar Björn Bjarnason, 19.6.2009 kl. 22:59]

Ég verð að segja, að þetta var óttalegt orðagjálfur í þér.

2 blogg-greinar, um greiðsluaðlögun:

http://einarbb.blog.is/blog/einarbb/entry/843536/

http://einarbb.blog.is/blog/einarbb/entry/842622/

20% leiðin:

Economic stimulus: Ég tók eftir, að þú tekur undir hefðbundið orðagjálfur, ríkisstjórnarinnar og Samfylkingarmanna og kvenna, um að; það að gefa þeim eftir, sem ”ekki þurfa á því að halda” sé rangt, eða ósanngjarnt.

En, það er einmitt, ein af meginstoðum 20% leiðarinnar, því að tilgangurinn með því er ”economic stimulus” eða með öðrum orðum, að blása þrótt í hagkerfið. Ég blæs, á allar mótbárur þess efnis, að fyrir einhverjar dularfullar sakir, sé það miklu mun ósanngjarnara að nota þessa aðferð, við ”economic stimulus” frekar en þá aðferð, sem ríkisstjórnin vill fara; að standa fyrir framkvæmdum.

Að mínu mati, er þetta miklu mun skilvirkari leið, til þessa hluta; heldur en að misvitrir ríkisstjarfsmenn, séu að ákveða einhverjar þarflausar framkvæmdir, til þess eins, að skapa tímabundna vinnu. Framkvæmdir, sem farið er í, í skyndingu, eru ekki líklegar til að vera vandlega undirbúnar, hvorki út frá þarfa greiningu né kostnaðargreiningu. Því, er líklegt að þær verði tiltölulega óþarfar, þannig dæmi um sóun, og einnig tiltölulega dýrar, því ekki vinnst tími, til að útbúa besta plan eða leita að hagkvæmustu lausn, að markmiðinu.

Þannig, eru líkur á slíkri sóun, miklu mun minni, ef fyrirtækjum og einstaklingum, er gefið eftir 20%,,,sem þeir þurfa strangt til ekki á að halda, en ef ríkið er að eyða sambærilegri fjárhæð í framkvæmdir. Einnig, skilar þetta miklu mun meira til þjóðfélagsins, að fara þá leið; þ.s. nú er nóg af vinnuafli og tómum byggingum, slaki til staðar; og því einmitt til staðar frábær tækifæri fyrir þá sem hafa fjármagn, til að fara af stað með nýja starfsemi – eða til að kaupa vinnu af öðrum. En, þ.e. einmitt, það sem ég reikna, með að 20% leiðin muni stuðla að; þ.e. nýjum atvinnutækifærum. Sennilega fleirum, en skapast með plönum ríkisstjórnarinnar.

Ein og sér, dugar 20% leiðin ekki, heldur verður hún að vera einn hluti af aðgerða pakkka.

Fyrst, þarf að klára uppgjör bankanna; svo afskriftir erlendra kröfuhaga, séu orðnar skjalfestar og frágengnar.

Þá, fyrst er hægt að vita, hvað er í boði. Þó við höfum nefnt, 50 afföll, sem líkleg. Þá, eins og staðan er í dag, má vera að afföll verði enn hærri, þ.e. 60% jafnvel 70%. En, affföll aukast, eftir því sem frá líður, og það dregst að koma bönkunum í lag á ný og einnig eftir því sem það dregst að koma vöxtunum niður. Því liggur á að klára, þessi mál sem fyrst, því tíminn er peningar. Óvissan, um hver affföllin verða, er veruleg.

Það er alls ekki víst, að fall húnsnæðisverðs, stöðvist við helming þess sem það var orðið þegar það náði hæstu hæðunum, eins og Seðlabankinn reiknar með í dag. Verðfallið, getur allt eins orðið 60% eða jafnvel 75%. Það fer algerlega eftir, á hvaða tímapunkti, tekst að stöðva það sem enn er, viðvarandi efnahags-samdráttur.

• Það er ríkið, sem er greiðandi, þ.s. ríkið á bankana, og hefur lagt þeim til hlutafé. Það er einungis, bókhaldlegt atriði, hvort bankinn - per sé - telst vera kaupandinn, eða ríkið beint.

• Í því, samhengi, er mikilvægt að taka yfir sem minnst af slæmum lánum, þ.e. skilja sem mest eftir af slíkum lánum, í gömlu bönkunum.

• Ég legg mikla áherslu, á þann ”stimulus” sem felst í 20% leiðinni, svo jafnvel þó að það sé rétt, að hún kosti nokkuð,þá skilar það sér til baka, með vöxtum.

• Tíminn, í þessu samhengi eru peningar, miklir peningar. Atvinnuleysi, sem í dag er um 18.000 manns, en getur farið í liðlega 2. falt það; ef ekki tekst að koma í veg fyrir vænt fjöldagjaldþrot fjölmargra fyrirtækja,,,en eftir þvi sem lengur dregts að koma bönkunum í lag, og vaxtastigið helst lengur hátt; því meir aukast líkurnar á nýju hruni. Í mínum huga, er annnað hrun; algerlega öruggt, ef ekki tekst að mynda nýju bankana fyrir haustið - annars vegar - og - hins vegar- að lækka vextina, til muna fyrir þann tíma.

• Það er þetta ástand, sem þarf að hafa í huga, þ.e. við erum í hrun ástandi, og stefnum hraðbyri í annað.

Í mínum huga, er hagkerfis ‘bústið’ stærsta málið, í 20% leiðinni. Það skiptir, einnig máli, að fækka gjaldþrotum, því það dregur úr efnahagssamdrætti.

Kv.

[Sigurður M Grétarsson, 20.6.2009 kl. 12:29]

Einar Björn. Þegar þú ert hér að saka mig um orðagjálfur eru þú svo sannarlega að kasta steini úr glerhúsi. Skrifar síðan langa grein um ekki neitt, sem er tómt bullk í þokkabót.

Það fer engin peningur inn í bankana þó þeir kaupi lánin með afföllum en gefi ekki eftir skuldir þeirra, sem geta greitt sínar skuldir. Öll afföllin munu fara í útlánatap, vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir. Ef farin er flata 20% leiðin mun ríkissjóður þurfa og það strax að setja inn í bankana þá hundndruði milljarða, sem þeir tapa á að gefa eftir skuldir til þeirra, semg geta greitt og er ekki gert ráð fyrir við afföll á verði skuldabréfasafnanna að fái afslátt. Það er þá eiginfjárframlag, sem þarf að koma til viðbótar við það 10% eiginfjárframlag, sem bankarnir þurfa þegar þeir eru settir á fót. Þar að auki munu væntanlega allir sparisjóðirnir fara langt undir því 8% lágnarks eiginfjárhlutfall, sem þeir verða að hafa samkvæmt lögum og þá þarf að koma til aukið eigin fé inn í þá. Það er væntanlega ekki öðrum til að dreifa en ríkinu til að leggja til það fé.

Þetta leiðir því til enn frekari skattahækkana eð aniðurskuirðar ríkisútgjalda. Það mun því ekki auka þrótt efnahagslífsins heldur þvert á móti drepa það niður.

Þeir, sem ekki geta greitt 80% af sínum skuldum hagnast ekkert á þessari niðurfærsluleið. Þeir sitja hins vegar eftir með mikla skattahækkun til að fjármagna eftirgjöf til þeirra, sem geta greitt meira en 80% af sínum skuldum. Þeir, sem geta greitt meira en 80% af sínum skuldum eru í lítilli hættu á að verða gjaldþrota. Þar að auki mun þessi gífurlega aukning á skuldum ríkisins gera lánshæfi þess lakara en það nú þegar er. Þar með flokkast ríksskuldabréf unir ruslbréf. Þetta munu væntanlega verða stærri skuldabyrði fyrir ríkissjóð heldur en það, sem ríkssjóður þarf að greiða af Icesave láninu.

Hvað varðar aukna veltu í þjóðfélaginu þá er það þannig að aukin kaupmáttur þeirra, sem geta greitt sínar skuldir en þurfa skyndilega ekki að gera það að fullu, kemur fram í lægri innkomu til bankanna upp á sömu upphæð. Þar með hafa bankarnir minna fé handa á milli til útlána og það, sem verra er þá hafa þeir einnig minna svigrúm til að veita þeim greiðslufresti, sem eru í greiðsluvandræðum. Það má vel vera að það sé betra fyrir atvinnulífið að þetta fólk hafi meira fé til neyslu en að bankarnir hafi það til útlána en þá er vert að athuta það að hægt er að ná sömu virkni með því að létta greiðslubyrðina tímabundið meðan kreppan gengur yfir og það án hundurða milljarka kostnaði fyrir ríkissjóð og þar með án þeirra skattahækkna, sem það leiðir af sér.

Það versta er líka það að það að þeir lakast settu munu ekkert græða á þessari flötu niðurfellingu en þurfa eins og aðrir skattgreiðendur að fjármagna hin gríðarlega kostnað, sem ríkissjóður lendir í vegna þessa er ekkert annað en fjármagnsflutningur frá hinum lakast settu til hinna betur settu, sem geta greitt sínar skuldir. Því mun hagur hinna lakast settu versna við þetta.

Þessi 20% flata niðurfærsluleið mun því fjölga gjaldþrotum en ekki fækka þeim.

Það má lengi deila um það hvort það sé sanngjarnt að lán séu almenn lækkuð eða ekki en það breytir ekki því að ef við viljum fara lækkunarleiðina þá þarf að fjármagna það. Framsóknarmenn hafa aldrei komi fram með trúverðuga skýringu á því hvernig á að gera það heldur hafa reynt að ljúga því að þjóðinni að hægt sé að koma því yfir á erlendu kröfuhafana og þannig muni ríkissjóður ekki lenda í miklum kostnaði vegna þessa.

Þetta er ekki val um að láta einhverja "vonda fjármagnseigendur" taka á sig byrgðar skuldugra heimila og fyrirtækja.

Valið stendur milli þess að láta lántaka sjálfa greiða þau lán, sem þeir sjálfir stofnuðu til, eins og geta þeirra nær til eða láta skattgreiðendur taka á sig hluta af skuldum þeirra. Allr fullyrðingar um annað eru bull, sem engan vegin stenst nánari skoðun.

Hvað sanngirnina og hugmyndir um forsendubrest varðar þá hef ég líka skrifað um það á bloggi mínu. Það má sjá hér:

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/862545/#comments

Staðreyndin er nefnilega sú að þetta er langt frá því að geta talist sanngjörn leið að setja á flata niðurfellingu skulda. Þá eru hugmyndir talsmanns neytenda um að niðurfellingin sé mismunandi eftir því hvernær lán voru tekin mun sanngjarnari.

Það er einnig staðreynd að orð þín um að þetta sé skilvirk leið eru hin verstu öfugmlæi. Þetta er einhver óskilvirkasta leiðin, sem hægt er að husa sér því hún sóar megninu að því fé, sem til staðar væri til að aðstoða þá, sem lakastir eru í fólk, sem ekki þarf á neinni aðstoð að halda.

Þessi leið er sambærileg við það að við myndum ákveða að taka á því 10% atvinnuleysi, sem við nú búum við með því að greiða atvinnuleysisbætur til allra verkfærra manna óháð því hvort þeir eru atvinnulausir eða ekki. Það kann að hljóma vel fyrir marga en gallin er að það væri óhemjudýr leið og 90% af þeim útgjöldum færu í annað en að taka á vanda atvinnulausra.

[Einar Björn Bjarnason, 22.6.2009 kl. 17:10]

Halló, Jörð til Sigga Magg.

Það er greinlegt, að áframhaldandi samtal, svarar engum tilgangi. Við, erum greinilega í sinn hverjum 'raun heiminum' - eða þannig.

Ég ætla samt, að senda þér þetta svar, og síðan ekki söguna meir. Eftir það, eru frekari samræður á enda.

Það veit enginn í dag, hver afföllin á lánunum verða, þegar þau á endanum verða tekin yfir. Sennilega, er 20% leiðrétting einfaldlega ekki nóg. 30 jafnvel 40% nær lagi.

Í dag, skv. nýjustu fréttum, virðist vera að "credit rating" Íslands, sé við það að lækka niður í flokk C. Það þýðir, að mat fyrirtækjanna, verður það, að Ísland sé líklega á leiðinni í greiðsluþrot.

Ef það gerist, - og það verður að teljast líklegt, þá verður aftur á ný, stórt hrap í öllu í okkar þjóðfélagi. Þá falla eignir líka í verði, sennilega á bilinu 30 - 40% til viðbótar við það hrun á verðmæti eigna sem þegar er orðin reyndin.

Stóri punkturinn er sá; að ekki er lengur grundvöllur fyrir því verðmætamati sem var til staðar fyrir hrun og það þýðir að einnig er ekki grundvöllur fyrir þeim skuldum sem miðuðust við það eignamat.

Þetta er raunverulega ekki flóknara en svo, að ef eignir hafa almennt lækkað um 50%, skv. Seðlabanka, og geta síðan aftur fallið um 30 - 40%, ef Ísland lendir í "default" sem verður að teljast líklegt eins og komið er; þá er enginn grundvöllur fyrir núverandi stöðu lána.

Þau verður að verðfella.

Ég nenni ekki að eiga við fólk, sem er "villfully stupid".

Tillaga Framsóknarmanna, var í raun og veru varfærin. En, hún hefði getað dugað til, að stöðva hrunið, ef hún hefði komist til framkvæmda í maí.

Berðu saman hallann á ríkissjóði; fyrir jól áætlaður 170 milljarðar, í apríl 180 milljarðar, í umliðinni viku 190 milljarðar. Þetta er ekkert annað, en byrtingarmynd minnkandi tekna ríkissjóðs, vegna stöðugs og viðvarandi efnahagssamdráttar.

Þetta er það eina sem skipti máli, það var að koma í veg fyrir annað hrun. Í dag, er það sennilega of seint. Vinir þínir í ríkisstjórninni, eru sennilega búnir að jarða íslenska hagkerfið. "Defailt is imminent".

Kv.

[Sigurður M Grétarsson, 23.6.2009 kl. 11:05]

Einar. Það er nú allt í lagi að tala af kurteisi við viðmælendur þó að þeir séu manni ekki sammála. Mundu að þegar þú bendir vísifingri á einhvern þá benda þrír á þig sjálfan. Ég tel að þú sjálfur eigir þessi orð meira skilið, sem þú ert að segja um mig heldur en ég ef marka má skrif þín.

Telur þú að það bæti það ástand, sem þú ert hér að lýsa að setja hundraða milljarða auknar skfuldir á ríkissjóð. Þessi tillaga framsóknarmanna mun væntanlega kosta ríkissjóð meira en Icesave dæmið og þó telja margir að það sé ríkissjóði ofviða.,

Staðreyndin er nefnilega sú að valið stendur milli þess að láta skudara sjálfa greiða sínar skuldir eða láta skattgeiðendur geriða hluta þeirra. Það er einfaldlega bull að hægt sé að koma þeim yfir á einhverja aðra.,

Ef þessi tillaga framsóknarmanna hefði komist til framkvæmda í maí eða kemst til framkvæmda verður kerppan einfaldlega mun verri og lengri en ef farnar verða skylsamlegri leiðir. Reyndar yrði ástandið þá verra heldur en ef ekki er gert neitt. Þessi hugmynd framsókmarmanna veldur einfaldlega stórskaða á íslensku efnahagslífi og á endanum tapa allir á henni.

Það er ekki orðið of seint að bjarga íslensku hagkerfi og það lítur út fyrir að eitt það mikilvægasta í þeim efnum sé að halda framsóknarflokknum frá völdum. Ef þeir komast til valda og koma sínum hugmyndum í framkvæmd fer allt til helvítis.

[Einar Björn Bjarnason, 23.6.2009 kl. 14:59]

Mín skoðun, er að ekki sé um raunskuldaaukningu að ræða, nema í tilviki skulda sem ekki eru í beinni eign ríkisins, þ.e. ekki í eigu ríkisbankanna eða annarra lánastofnana í eigu ríkisins.

Með öðrum orðum, skuldi ríkið mismuninn á fullu nafnverði skuldanna og því verði, sem þær séu keyptar á. Það, að skrá þær skuldir á hærra verði, sé ekki annað en bókhaldsfiff, til að reyna láta ríkið líta betur út.

Í raun og veru, séu skuldir ríkisins nálægt 2 landsframleiðslum.

Með öðrum orðum, ég lít þannig á, að ríkið skuldi í raun og veru, að stærstum hluta, þ.s. þú telur vera skuldaaukningu orsakaða af hugmyndum Framsóknarmanna.

Það, er nánar tiltekið, einnig skoðun, Framsóknarflokksins, ef það hefur farið framhjá þér.

Þetta er m.a. stærsta ástæðan fyrir því, að ég tel ríkið ekki geta bætt við sig, Icesave þ.s. að um 2 þjóðarframleiðslur  sé þegar of mikið.

Ég tel sennilegt, að ríkið muni, þurfa að byðja um lækkun skulda, sbr. fyrirtæki, sem lenda í skuldahremmingum, en með góðan grunnrekstur. Ég tel, grunnrekstur Íslands góðann.

(Eða, hefurðu ekki tekið eftir því, að við tölum alltaf og ætíð, um að ríkið skuldi þegar allt of mikið)

En, svo að ég, ítreki enn eina ferðina, grunnatriðið. Sem virðist e - h vefjast fyrir þér. Þá, er það ekki skuldir ríkisins, sem skipta mestu máli. Nei, það eru skuldir þjóðfélagsins. Þær eru miklu mikilvægari, stærð.

Því, ríkið getur ekki þrifist, ef þjóðfélagið gerir það ekki. Þannig, að algert grunnatriði, er að snúa hagkerfis þróuninni við. 

Grunnatriði, í því að framkalla þann hagkerfis viðsnúning, er að fella niður skuldir, eins og framast er mögulegt, með nákvæmlega þeirri aðferð, að prútta lánapakkann eins mikið niður og hægt er þegar hann er keyptur af lánadrottnum, annars vegar, og hins vegar, með því að skilja eins mikið eftir í gömlu bönkunum af slæmum lánum, og mögulegt er. Þannig, er stærstur hluti kostnaðarins, skilinn eftir hjá lánadrottnum. Alternatívið, er þjóðhagslegt gjaldþrot - - sem verður að teljast,mjög vel hugsanleg útkoma.

Í því tilviki, verða flest þessara lána, hvort sem er nær verðlaus, og eignir hrapa einnig í verði, hugsanlega jafnvel niður í einungis 10 - 20% af virði fyrir hrun. Við erum því, ekki að fara of ósanngjörnum höndum um lánadrottna, þ.s. þeir koma hvort sem er ekkert betur út, ef gjaldþrota hrinann önnur, fer um garð, og ríkið verði sjálft síðan, gjadlþrota.

Þú, virðist enn ekki átta þig á, að það er það sem hugmyndir Framsóknarmanna, snúast um. Að, koma hagkerfinu af stað á ný. Aukinn hagvöxtur, skili sér í bættum hag ríkisins, á endanum.

Það sé líka, eina leiðin, fyrir ríkið, til að koma sér úr skuldum; þ.e. þrifnaður hagkerfisins.

Kv.

[Sigurður M Grétarsson, 29.6.2009 kl. 10:31]

Einar. Það, sem virðist vefjast fyrir þér er að við getum aldrei prúttað skuldabréfapakkann niður fyrir það, sem færst fyrir hann miðað við að allir, sem geti greitt sínar skuldir séu látnir greiða þær upp í topp. Erlendu kröfuhafarnir munu aldrei samþykja að taka á sig annað tap en það tap, sem óhjákvæmilegt er vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir.

Það er þess vegna, sem allir afslættir til þeirra, sem geta greitt sínar skuldir munu lenda á ríkissjóði og þar með skattgreiðendum ef þessi flata niðurfellingarleið verður farinn.

Skuldur þjóðfélagsins minnka ekki við það að hluti skudla einstaklinga og fyrirtækja séu flutt af þeim yfir á ríkissjóð. Slík aðgerð mun því ekki valda neinum viðsnúningi í hagkerfinu heldur þvert á móti lengja og dýpka kreppuna og eins og ég hef útskýrt áður auk þess að valda fleiri gjaldþrotum heldur en annars væri. Þessar hugmydir Framsóknarmanna gera því allt annað en að koma hagkerfinu af stað á ný. Þær munu setja það í enn meira frost en annars væri bæði vegna mikillar skuldaaukningar ríkisins og vegna þess hversu mikið minna fé bankarnir hafa til útlána verði þessi leið farin.

Svo er seinsta setningin þín óborganlega. Að tala um leið, sem eykur skulir ríkisins um hundruði milljarða króna, sem leið til að koma ríkinu úr skuldum sínum segir allt um það í hversu miklu jarðsambandi þú virðist vera í hvað þetta varðar.

Það er einnig svolítið skondin framsetning hjá þér að ætla að fara út í flata niðurfellingu skulda til að aðstoða skudlara en ætlar að skilja verstu lánin eftir í gömlu bönkunum. Þau lán, sem verða eftir í gömlu bönkunum verða þá ekki á valdi ríkisins og þar með mun engin niðurfelling koma á þau. Þar með er verið að mismuna skuldurum eftir því hvort þeirra skuldir verða fluttar yfir í nýju bankana eða hvort þær verða áfram í gömlu bönkunum. Það á því bara að fella niður 20% af skuldum þeirra best settu, sem verða fluttar yfir í nýju bankana en þeir verst settu, sem skulda þær skudlir, sem verða eftir í gömlu bönkunum verað innheimtar í topp án nokkurrar miskunar með það í huga að hámarka það, sem fæst út úr þeim skuldurum.

Eina raunhæfa leiðin og sú, sem best er til þess fallin að koma hagkerfinu í gang á ný og lágmarka fjölda gjaldþrota er sú að fara gagnsæjar leiðir, sem fyrst og fremst gagnast þeim, sem verst eru staddir. Stjórnvöld hafa þegar farið út í nokkrar slíkar leiðir og hafa boðað fleiri slíkar leiðir. Það mætti reyndar ganga hraðar fyrir sig en tafirnar stafa að einhverju leyti af því versu seint hefur gengið að gagna frá þrotabúum gömlu bankanna og í framhaldi af því að stofna nýju bankana. Ein af ástæðunum fyrir því er sú að enn er deilt um þau verð, sem eðlilegt er að greitt sé fyrir skuldabréfapakkana.

Flöt niðurelling skulda er jafn heimkuleg og að greiða öllum verkfærum mönnum atvinnuleysisbætur án tillits til þess hvort þeir eru atvinnulausir eða ekki.

[Einar Björn Bjarnason, 29.6.2009 kl. 12:33]

"Sigurður - Það, sem virðist vefjast fyrir þér er að við getum aldrei prúttað skuldabréfapakkann niður fyrir það, sem færst fyrir hann miðað við að allir, sem geti greitt sínar skuldir séu látnir greiða þær upp í topp. Erlendu kröfuhafarnir munu aldrei samþykja að taka á sig annað tap en það tap, sem óhjákvæmilegt er vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir."

Þú virðist ímynda þér, að þetta sé hægt að reikna með e - h verulegri nákvæmni. Hið rétta er, að þ.s. við erum í viðvarandi hrunástandi, þá er þetta mjög hreyfanlegt "target" - eða með öðrum orðum, virðis-mat byrjar að úreldast, strax og blekið þornar á því mati.

Það er ástæðan, fyrir því, að ítrekað er nú búið að meta, þennan pakka og í hvert sinn, niður á við.

Óvissan, skapa ákveðið svigrúm til samninga. Sannarlega, virkar hún í báðar áttir, að einhverju leiti. En, biðin er stöðugt að skaða hagsmuni kröfuhafa, vegna stöðugs og viðvarandi virðis-hruns.

Það er því, einnig þeim í hag, að semja sem fyrst. Þetta, er hægt að nota, til að prútta um verð á pakkanum.

Restin, af þinni færslu, er hreint bull,,,svo ég bregst einungis við þessum hluta.

Kv.

[Sigurður M Grétarsson, 30.6.2009 kl. 11:17]

Eins og þú segir sjálfur þá getur þetta virkað í báðar áttir. Því getur það allt eins farið svo að í ljós komi þegar upp er staðið að verðið á skuldabréfapakkanum verði og hátt. Það fáist minna greitt úr honum en hann var keyptur á og það án þess að gefa eftir neinar skudir, sem skuldarar eru borgunarmenn fyrir. Þessi óvissa gefur því ekkert svigrúm til að gefa eftir aðar skuldir en þær, sem óhjákvæmilega þarf að gefa eftir vegan þess að skuldarar hafa ekki greiðslugetur til að greiða sínar skuldir.

Sú fullyrðing mín að allur afsláttur til þeirra, sem eru borgunarmenn fyrir sínum skudlum stendur því fyllilga. Þar með stendur fyllilega sú fullyrðing mín að sá kostnaður lendir á íslenskum skattgreiðendum. Valið snýst því um að þeir skudlarar sem geta greitt sínar skudir að fullu geri það sjálfir eða að skattgreiðendur taki á sig hluta þeirra. Allt tal um að kostnaðurinn lendi á einhverjum útlendignum ger bull.

Svo segir þú. "Restin, af þinni færslu, er hreint bull,,,svo ég bregst einungis við þessum hluta."

Þetta eru dæmigerð viðbrögð rökþrota manns.

Staðreyndin er sú að þetta er allt saman rétt hjá mér. Þessar tillögur framsóknarflokksins um flata 20% niðurfellingu eru og hafa alla tíð verið fáránlegar og engin rökin, sem þeir hafa sett fram með þeim halda vatni þegar grannt er skoðað.

Ef þessi tillaga verður framvæmd mun hún dýpka og lengja í kreppunni auk þess að skilja ríkissjóð eftir kreppu í mun verri skuldastöðu en hann annars verður í. Þar að auki munu gjaldþrot heimila og fyrirtækja verða fleiri en ella vegna þeirrar miklu skattahækkana, sem munu óhjákvæmilega fylgja svo mikilli skuldaaukningu ríkisins.Sveitafélögin munu einnig fara illa út úr þessu og þurfa að fá hækkaðar álögur og/eða minnka þjónustu sína. Minnkuð þjónusta mun leiða til uppsagna starfsfólks, sem vinnur þessi þjónustustörf og þar með auka atvinnuleysi.

[Einar Björn Bjarnason, 30.6.2009 kl. 16:28]

Sko - ef það er þannig, að mótaðilarnir, neita að semja á kjörum sem eru viðráðanleg fyrir okkur. Þá, er það ekki flóknara en, að það verður ekki af samningum, bankarnir verða ekki endurreistir.

Það er útkoma, sem er náttúrulega, verulega slæm. En, ég var á borgarafundinum í gærkveldi. Skv. Steingrími Sigfússyni, er Icesave að hans sögn, ekki verstu skuldirnar, sem við stöndum frammi fyrir. 

Hann, skilgreindi þó ekki með neinum sérstökum hætti, hvaða skuldir akkúrat, hann átti við. En, skv. áætlum sem mér finnst trúverðug, þá sbr. orð erlends einstaklings sem ríkisstjórnin sjálf hefur ráðið til starfa, sér til aðstoðar, í þessu erfiða máli. Þá, er væntur kostnaður, u.þ.b. 0,85 þjóðarframleiðslur.

Skv. Steingrími, eru skuldir ríkisins, þegar liðlega 1,5 þjóðarframleiðslur.

Ekki kom fram í máli hans, að hvaða marki, hann gerir ráð fyrir áætluðum kostnaði við endurreisn bankakerfisins, í þeirri tölu. Ég geri ráð fyrir, að þar séu öll kurl, langt í frá öll komin til grafar.

Ofan á þetta, er staða margra sveitarfélaga mjög alvarleg. Sum þeirra, hið minnsta, eru með skuldabyrði, sem þau munu ekki ráða við. Það þíðir, að ríkið mun þurfa að hlaupa undir bagga, og taka yfir hluta skulda - af e - h hluta sveitarfélaga á landinu.

Síðan, er það Landsvirkjun, sem skuldar e - h nálægt 1. st. þjóðarframleiðslu. En, ríkið, er ábyrgt fyrir þeim skuldum, ef Landsvirkjun tekst ekki að standa við e - h afborganir. 

Orkuveita Reykjavíkur, skuldar einnig mjög umtalsverðar upphæðir.

Síðan bætum við Icesave við. En, hið allra - allra minnsta, munum við þurfa borga vextina, upp á liðlega 400 milljarða + þ.s. eftir mun standa af höfuðstólnum.

Ef við höfum þetta samhengi í huga:  Þetta er þ.s. ég á við, þegar ég segi, að skuldir okkar, séu liðlega 2 st. landsframleiðslur. Þetta er einnig þ.s. ég á við, þegar ég segi, að við erum á algerum útmörkum þess mögulega, fyrir okkar hagkerfi. Hættan, á 'Default' er alls ekki 'trivial' eða óveruleg. 

Við, verðum að beita öllum brögðum, til að skuldir okkar, hækki eins lítið og mögulegt er. Icesave samkomulagið, eins og það lítur út í dag, er einfaldlega of erfitt, of varasamt. Að mínum dómi, eru sennilega meira en 50% líkur á að 'Termination' ákvæðið, sem snýr að vandræðum með aðrar skuldir, muni virkjast innan hins fræga 7 ára tímabils. Hafandi í huga, ákvæðin um að þá megi ganga að eignum ríkisins, t.d. hlutabréfum í fyrirtækjum, sem ríkið mun hafa tekið yfir til að forða þeim frá gjaldþroti; þá er ljóst að mínum dómi, að núverandi samningur er það hættulegur, að - að mínu mati, er sennilega betra að hafna honum, jafnvel þó það myndi kosta að ríkið yrði 'default' daginn eftir. Síðan, er það einnig þín ábending um að ekki sé víst að neyðarlögin standist. Ég er reyndar alveg sammála því, að líkur þess, að þau falli, séu umtalsverð. Það, er þá einfaldlega, önnur sjálfstæð og mjög alvarleg ógn, við skilyrði þess, að við getum staðið við þetta samkomulag, eins og það lítur út í dag.

Niðurstaðan, er augljós. Við verðum að hafna þessu samkomulagi. Við verðum, að reyna að fá skárri samninga. Það má vera, að það reynist ekki mögulegt. En, ég ítreka, að 'default' er skárra en þetta samkomulag.

Síðan, er það einnig mjög nauðsynlegt, að prútta verð á lánapakkanum eins mikið niður, og hægt er. Sko, alterntív þeirra aðila, ef samningar nást ekki, er að landið lendi mjög sennilega í 'default' og eftir það, er mjög - mjög vafasamt, að lánapakkinn, sem þeir eru með í hendi, sé e - h verulegs virði. Það er alveg rétt hjá þér, að þ.e. algerlega þeirra mál, að hvaða marki erlendir aðilar munu afskrifa þessi lán. 

En líkur, eru á að þeir séu þegar búnir, að gera ráð fyrir mjög verulegum afskriftum vegna þeirra. Vitað er, að í e - h tilvikum hafi aðilar þegar selt sinn hlut í þessum pakka, gagnvart mjög háum afföllum. Þá er ég að tala um 90% og þar yfir. Sannarlega, ef e - h kaupir lán, á slíkur kjörum þá ætlar viðkomandi, sér að sækja sér meira inn en hann borgaði fyrir það. 

Svo, að ég geri mér fullkomlega grein fyrir, að lán hverfa ekki, þó Ísland fari í 'default' og einnig, að þó lán, séu skilin eftir, þá hverfa þau ekki endilega. Ég veit alveg, að það má vera, að e - h ætli sér á endanum, að sækja sér einhvern pening inn, á einhverjum endapunkti. En, að mínu mati, mun slíkt aldrei skila miklu, þegar um er að ræða sannarlega að mestu tapaða fjárfestingu.

Ég, held að erlendu aðilarnir, geri sér grein fyrir þeirri staðreynd. Þannig, að þeir aðilar, sem munu eiga þau lán, munu gera sér grein fyrir, að þetta er tapað fé, þ.e. D flokks fjárfesting. Það, hvort þeir munu reina að sækja sér inn, e - h, mun þá fara eftir þeirra eigin hagsmunamati, þ.e. hvort þeir telji innheimtu aðgerðir e - h tíma í framtíðinni, svara kostnaði. 

Það er að sjálfsögðu undir þeim komið. En eðli 'D' flokks bréfa eða lána, er það, að aðilar standa ekki í neinum verulegum kostnaði, í tengslum við þau. Aðilar, sem kaupa slík bréf, kaupa þau vitandi að einungis lítið brot skilar síðar meir e - h verulegum upphæðum.

Persónulega, tel ég líkur óverulegar, á því að lán sem verða skilin eftir, muni leiða til umfangsmikilla innheimtuaðgerða síðar meir. Það er þó möguleiki, sem ekki er algerlega hægt að útiloka. 

En, í lang flestum tilvikum, verða þau lán, sem skilin verða eftir í gömlu bönkunum, raunverulega tapað fé. Það er einfalt, ef það á að vera yfirleitt hægt að endurreisa bankana, þá einfaldlega verðum við að skilja eins mikið eftir af töpuðu fé þar, og hægt er - þannig, að endurreistir bankar, verði litlir en þá með eins sterkan fjárhag og framast er unnt.

EN, ÉG ÍTREKA, ÞAÐ MÁ VERA, AÐ ENDURREISN BANKAKERFISINS, MUNI MISTAKAST.

Varðandi, almenna 20 eða 30% eftirgjöf. Þá, hef ég sagt áður, að svo fremi sem samningar nást við kröfuhafa, gegn kjörum sem við ráðum við, þá verður sú aðgerð fullkomlega möguleg.

Að mínum dómi, er sú aðgerð líkleg til að skila meiri árangri, til eflingar atvinnulífinu, heldur en áætlanir stjórnvalda um framkvæmdir.

Að mínum dómi, er því rétt að gera þetta, algerlega án nokkurs vafa, en með þeim fyrirvara, að hún verður einungis framkvæmanleg, eftir að uppgjöri með bankana er lokið.

Ef það uppgjör, fer út um þúfur, þá er náttúrulega, allt í háa lofti. Þá getur ríkið ekki staðið við innlánsábyrgð sína, þá sem hún veitti þegar 'neyðarlögin' voru sett.

Eftir það, mun almenningur fara, í miklu ríkari mæli en áður, að finna fyrir kreppunni. Þá, auðvitað er sú ógn, sem þú talaðir um, að við gætum hugsanlega fengið dóm á okkur, vegna hugsanlegs brot á jafnræðis-reglunni, fyrir bí. Athugaðu, ég hafna því alls ekki, að það geti verið að sú aðgerð hafi verið brot á jafnræðisreglu EES.

Það er auðvitað ekki glæsileg staða,,,þ.e. samfélag, nokkurn veginn, þurrausið af fjármagni. Þá, mun svokallað annað hrun eiga sér stað. Atvinnuleysi, reikna ég með, að muni liðlega 2 faldast, eftir að það hrun er um garð gengið.

Auðvitað, getur fræðilega það gerst, að eigendur skuldanna komi til Íslands, hirði húseignir upp í skuldir, og selji erlendum aðilum. Spurning, er þá á móti, hver er líklegur til að kaupa.

Einhver þarf þá, að eiga og reka það húsnæði. Helst, séns að e - h hafi áhuga á íbúðahúsnæði, þá sem sumardvalarstaði. En, samt, er mín tilfinning að sá markaður, geti vart verið umtalsverður.

Þannig, að ég held, að það sé líklegt, að seinna meir, eftir að slíkt hrun, er um garð gengið, væri hægt að kaupa slíkar skuldir aftur, fyrir t.d. 90 - 95% afföll.

Kv.

[Sigurður M Grétarsson, 1.7.2009 kl. 11:56]

Einar. Þegar þú eins og Framsóknarflokkurinn eruð að blanda inn í umræðuna um húsnæðilánin verði skuldabréfa gömlu bankanna þá eru þið að blanda óskyldum hlutum inn í umræðuna til að blekkja fólk. Þessi skuldabréf, sem seld hafa verið með þessum miklu afföllum eru ekki húsnæðisskuldir heldur eru þetta skuldabréf bankanna sjálfra. Þarna er því verið að rugla saman eignum bankanna og skuldum þeirra. Þessi bréf eru ekki meðal forgangskrafna í þrotabúið eins og bankainnistæður eru og þar, sem gert er ráð fyrir því að eignir í þrotabúi bankanna muni ekki duga til að greiða allar forgangskröfur þá er verðmæti annarra krafna eðli málsins samkvæmt nánast núll.

Það er tvennt, sem kaupendur slíkra bréfa eru að veðja á. Annars vegar að eignir muni duga fyrir meiru en forgangskröfum þannig að eitthvað greiðist upp í þær eða hitt að neyðarlögin haldi ekki þannig að þessar kröfur verði þar með jafnréttháar innistæðum varðandi greiðsur úr þrotabúum bankanna.

Ef allt fer á versta veg hér á landi eins og þú talar um að geti gerst þá munu nýju bankarnir ekki einu sinni ná inn kaupverði bréfa sinna úr gömlu bönkunum þó þeir innheimti allt í topp og þar með verður minna en ekkert svigrúm til að gefa afslætti til lántaka, sem geta greitt sínar skuldir. Það er því staðreynd, sem við komumst ekki framhjá að flöt niðurfelling skulda lendir á skattgeiðendum og greiðsluþegum lífeyrissjóða.

Flöt niðurfelling skulda er í meira lagi óskilvirk leið til að taka á vanda skuldugra heimila því einungis þeir, sem geta greitt meira en nemur því, sem eftir stæði hagnast á því. Það eð þetta er í ofanálag óhemju dýr leið fyrir skattgeiðendur gerir það að verkum að þetta er verra en að gera ekki neitt. Þetta er því leið, sem er til skaða í viðleitni okkar til að efla atvinnulífið og mun kosta fleiri gjaldþrot en annars væri. Þetta er því ekki skárri leið en þær leiðir, sem stjórnvöld eru nú að reyna og eru þó að hjálpa til þó vissulega mætti það ganga betur.

[Einar Björn Bjarnason, 1.7.2009 kl. 15:04]

Eins og þú bendir á, hafa hinir fjölmörgu mótherjar okkar, mikla hagsmuni af því, að fella 'neyðarlögin' - þegar Bretar hafa nú affryst eignirnar, er ekkert lengur því til fyrirstöðu fyrir aðilana, að láta reyna á lögin fyrir dómi.

Ég ætla, ekki að gera tilraun til að gíska á líkur þess að þau standi eða falli.

Ég held, að við séum ekki að bera saman epli og appelsínur. Tel, þvert á móti, að þessi sala gefi hugmynd, um líkleg afföll krafna, sem eins og þú bendir á, eru ekki forgangskröfur. Það eru nær allar aðrar kröfur, eftir allt saman, meðan 'neyðarlögin' standa. Ef þau falla, fá aðilar sennilega á bilinu 5 - 25%, eftir því hvar í röðinni kröfur þeirra eru, svo fremi sem um forgangskröfur er að ræða.

Ef, 'neyðarlögin' falla, og hefðbundin gjaldrotsskipti fara fram, þ.e.

Ég reikna með, að aðilar hafi þetta í huga. Það má í raun og veru, líkja því ferli sem nú er í gangi, við ferli nauðasamninga. Aðilar, vita hvað þeir fá, ef gjaldþrotsskipti fara fram, svo allt þar fyrir ofan er í samanburðinum þeirra hagur. Ef 'Neyðarlögin' halda, þ.e. að segja.

Þetta er ástæðan fyrir því, að ég reikna fastlega við, að hægt sé að prútta um verð,,,því, t.d. 60% afföll, eru sennilega samt betri en hvað annars fengist, þ.e. svo fremi að 'Neyðarlögin' haldi.

Ef, t.d. 60% afföll nást fram, er leið Framsóknarmanna, þvert á þ.s. þú segir, fullkomlega fær,,,og þá, sú besta og hagkvæmasta.

Ég reikna, samt þó með, að þú haldir áfram að rembast eins og rjúpan við staurinn, við það að halda e - h allt öðru fram.

"Ef allt fer á versta veg hér á landi eins og þú talar um að geti gerst þá munu nýju bankarnir ekki einu sinni ná inn kaupverði bréfa sinna úr gömlu bönkunum þó þeir innheimti allt í topp og þar með verður minna en ekkert svigrúm til að gefa afslætti til lántaka, sem geta greitt sínar skuldir. Það er því staðreynd, sem við komumst ekki framhjá að flöt niðurfelling skulda lendir á skattgeiðendum og greiðsluþegum lífeyrissjóða."

Ég skil stundum ekki alveg, hvaða heimsmynd þú hefur,,,því, hið fullkomlega augljósa er, að ef allt fer á versta veg, þá er enginn grundvöllur fyrir því innheimtustigi krafna, sem þú ert að tala um. Þú getur ekki innheimt upp í topp, af þeim sem geta ekki borgað þær kröfur. Og, ef þeir verða nægilega margir, þá endar bankinn sjálfur í þroti.

Hefurðu skoðað nýjustu þjóðhagsreikninga, til 2014:

http://www.fjarmalaraduneyti.is/media/utgefid-efni/frettabref2/vefritstilraun/THBUSK_Vorskyrsla_2009.pdf

• halli á vöruskiptajöfnuði fyrir hvert ár, til 2014,,,samt heldur Gylfi því fram, að hægt sé að borga að Icesave, þó að hann viðurkenni, að þá þurfi afgang á milli 4 - 6%. Þarna, gengur e - h ekki upp, klárlega.
• U.þ.b. 30% húsnæðiseigenda, með neikvæða eiginfjárstöðu. Athugaðu, það er miðað, við að það verði ekki annað hrun. Ef, allt fer á versta veg, fjölgar þeim upp í 50% - lauslega áætlað, ef maður bætir við hópum sem eru í dag áætlaðir með eiginfjárstöðu milli 5 - 30%. 

Þú þarft að komast, niður á móður Jörð. Í því tilviki, sem við erum að ræða um, þarf ríkið að setja inn nýtt hlutafé, sennilega ekki minna en það sem það þegar hefur sett inn.

Kv.